Praca stojąca – jak ulżyć nogom i kręgosłupowi?

Praca stojąca należy do najbardziej męczących. Długie przebywanie w tej pozycji może zaszkodzić zwłaszcza kręgosłupowi, a także nogom i stopom. Są jednak sposoby, aby uniknąć bólu i dyskomfortu.

Jak wynika z badań Koalicji Bezpieczni w Pracy, 30% społeczeństwa wykonuje pracę stojącą. Taki tryb wpływa niekorzystnie zarówno na cały układ kostno-mięśniowy, jak i na układ krążenia. Pracownicy, którzy przez 8 godzin dziennie głównie stoją, skarżą się przede wszystkim na bóle kręgosłupa (zwłaszcza odcinka lędźwiowego, ale również szyjnego), karku i nóg, a ponadto na obrzęki, żylaki i skurcze w łydkach. Praca stojąca jest częstą przyczyną zastoju krwi w żyłach kończyn dolnych, jako że mięśnie nóg nie pracują i nie pomagają dopłynąć jej do serca. Naprężone mięśnie są niedokrwione, brakuje im tlenu i niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania minerałów, z magnezem i potasem na czele. Związane ze staniem zmęczenie przekłada się też na częstsze wypadki w pracy (poślizgnięcia, potknięcia, upadki) oraz spadek wydajności – do 33% w przypadku osoby stojącej na betonowej podłodze.

Ruch to podstawa

Nawet zmiana pozycji co 5-10 minut oraz niewymagające wysiłku ćwiczenia mogą pomóc złagodzić dolegliwości związane z pracą stojącą. Ulgę przyniesie już proste ćwiczenie, podczas którego stajemy w lekkim rozkroku. Jedna stopa powinna opierać się cała na podłożu, druga – tylko na palcach, podczas gdy mięśnie łydki są napięte. Należy wykonywać serie po 2-3 ćwiczenia na każdą z nóg co kilka minut. Na zmianę z tym ćwiczeniem możemy też wykonywać wspięcia na palce.

Lekki rozkrok to generalnie najlepsza pozycja do pracy na stojąco, gdyż zapobiega garbieniu się i umożliwia równomierny rozkład obciążenia na nogi. Najlepsze efekty osiągniemy, napinając jednocześnie mięśnie ud i pośladków. Wykonujmy ćwiczenia rozciągające w trakcie przerw w pracy oraz po pracy. Warto dodać, że o wiele korzystniejsze dla zdrowia są krótsze, ale częstsze przerwy zamiast długich, ale w większych odstępach.

Obrzękom, żylakom, uczuciu ciężkich nóg może zaradzić także zakładanie do pracy podkolanówek bądź pończoch uciskowych. Osoby cierpiące na przewlekłą niewydolność żylną powinny zasięgnąć rady lekarza w kwestii doboru stopnia ucisku.

Pomoc cierpiącym stopom

Praca stojąca wymaga wygodnego obuwia. To na stopach opiera się bowiem cały ciężar ciała. Nieodpowiednie buty przyczyniają się do wystąpienia odcisków, halluksów, dolegliwości bólowych. Dlatego najlepszym obuwiem do pracy stojącej jest sportowe, najlepiej zaprojektowane do biegania, ponieważ posiada elastyczną, sprężystą podeszwę, która odciąża stopę. Jeśli nie możemy sobie pozwolić na pracę w takich butach, wybierajmy jak najbardziej wygodne, na płaskiej podeszwie lub niewielkim obcasie i dobierzmy do nich wyprofilowaną wkładkę ortopedyczną – najlepiej indywidualnie dopasowaną, wykonaną na zamówienie. Dostępne są m.in. wkładki antyzmęczeniowe, odciążające stopy, nogi i plecy.

Ergonomiczne stanowisko pracy

Stanowisko pracy ma bardzo duży wpływ na komfort pracownika. Powinno zostać dostosowane do jego wzrostu – mowa tu przede wszystkim o takich elementach wyposażenia jak stół roboczy . Blat stołu powinien znajdować się na takiej wysokości, aby można było na nim położyć rękę zgiętą w łokciu pod kątem 90°. Można w tym celu zakupić stoły czy biurka dopasowane do konkretnego pracowników lub zdecydować się na stoły z elektrycznie regulowaną wysokością blatu, np. z oferty AJ Produkty . Pamiętajmy, że stanowisko robocze powinno posiadać także wolną przestrzeń pod blatem lub wnękę na nogi, która pozwoli na swobodną zmianę pozycji, przenoszenie ciężaru i wysunięcie stopy do przodu. Dolna część wnęki powinna być najgłębsza (optymalnie 250 mm głębokości). Zbyt nisko położone blaty wymuszają pozycję pochyłą, a im większe wychylenie tułowia, tym większe obciążenie odcinka lędźwiowego kręgosłupa.

Do wyposażenia stanowiska pracy mogą należeć także dodatkowe akcesoria wspomagające pracę stojącą. Należą do nich na przykład odciążające maty robocze. Są wykonane z miękkiego, elastycznego winylu o wysokiej absorbcji. Doskonale odciążają nogi, stawy kolanowe oraz kręgosłup, zmniejszają obciążenie mięśni i poprawiają krążenie. Maty są antypoślizgowe i posiadają krawędzie zapobiegające potknięciu się.

Przydatnym akcesorium może okazać się także podnóżek o wysokości ok. 10 cm. Można opierać na nim naprzemiennie raz jedną, raz drugą stopę.

Praca stojąca nie musi oznaczać, że czekają nas dolegliwości bólowe nóg i kręgosłupa. Pamiętajmy o ćwiczeniach i odpowiednim obuwiu, pracodawca natomiast powinien zapewnić nam ergonomiczne stanowisko – zarówno ze względu na komfort pracowników, jak i wydajność ich pracy.

Artykuł sponsorowany